Soms zitten ze ineens bij me aan tafel. Niet omdat ik ze heb uitgenodigd, maar omdat de spanning oploopt in een overleg of omdat mijn frustratie onderhuids begint te borrelen.
Het zijn de vier โhorsemenโ, een begrip uit de psychologie van John Gottman. Oorspronkelijk bedoeld voor relaties, maar ik zie ze net zo goed in teams en organisaties opduiken.
Het zijn de patronen die gesprekken ondermijnen: ๐ธ๐ฟ๐ถ๐๐ถ๐ฒ๐ธ die persoonlijk wordt, ๐บ๐ถ๐ป๐ฎ๐ฐ๐ต๐๐ถ๐ป๐ด die zich verstopt in een zucht of een cynische opmerking, het reflexmatige ๐๐ฒ๐ฟ๐ฑ๐ฒ๐ฑ๐ถ๐ด๐ฒ๐ป van je eigen positie, of juist het volledig ๐๐ฒ๐ฟ๐๐ด๐๐ฟ๐ฒ๐ธ๐ธ๐ฒ๐ป en niets meer zeggen.
Iedereen herkent dat soort momenten wel. Je voelt dat de verbinding verdwijnt, dat er meer afstand ontstaat in plaats van samenwerking.
Wat ik hoop, is dat ik mezelf steeds sneller betrap op dit gedrag, juist op die momenten dat het spannend wordt.
Gelukkig is er een tegengif.
Ik heb gemerkt dat het helpt om kritiek om te zetten in een concrete observatie, en om minachting bewust te vervangen door waardering. In plaats van in de verdediging te schieten, probeer ik verantwoordelijkheid te nemen voor mijn aandeel. En als ik merk dat ik me wil terugtrekken, helpt het om juist te benoemen wat er gebeurt.
Het blijft oefenen, elke dag weer.
๐ช๐ฒ๐น๐ธ ๐ฝ๐ฎ๐๐ฟ๐ผ๐ผ๐ป ๐๐ถ๐ฒ ๐ท๐ถ๐ท ๐ฏ๐ถ๐ท ๐ท๐ฒ๐๐ฒ๐น๐ณ ๐ฎ๐น๐ ๐ต๐ฒ๐ ๐๐ฝ๐ฎ๐ป๐ป๐ฒ๐ป๐ฑ ๐๐ผ๐ฟ๐ฑ๐ ๐ฒ๐ป ๐ต๐ผ๐ฒ ๐ธ๐ฒ๐ฒ๐ฟ ๐ท๐ฒ ๐ต๐ฒ๐ ๐๐ถ๐ท?
